Thursday, February 8, 2007

ªºäðºã àìüäðàõ 25 ñàíàìæ.

  1. Ñýòãýëèéí èõ òýíõýýòýé áàé. Õýí íýãýí òàíûã íýýíý ãýæ á¿¿ íàéä, ººðºº ººðèéíõºº ÷àäëûã òàíü. Áè ÷àäíà, áè õ¿ñíý, áè õèéíý ãýæ ç¿òãý, ººðòºº íàéä. Òýãâýë á¿õ þì á¿òýõ òàâèëàíòàé.
  1. Áóñäûí õèéñíèéã àæèãëà. ªºðºº áèå äààí ó÷ðûã óõààð. Íÿãò íÿìáàé, òýñâýðòýé áàéæ, áèåý àæèëäàà á¿ðýí äàé÷èë. Õè÷ýýí îðîëä. Õóâèéíõàà àëäàñ í¿ãëýý çàñàæ çàëðóóë.
  1. Çîðèëãîòîé ÿâæ ò¿¿íäýý õ¿ð. Äýìèé þìàíä ñàíààãàà á¿¿ çîâîî. Õèé õîîñîí ìºðººäºëä á¿¿ àâò. Õèéõ á¿òýýõ ç¿éëýý òºëºâëºí áè÷. Ñààä ó÷èðâàë þóíààñ áîëñîíûã ìýä. Äàõèí îðîëäîîä ¿ç. Èíãýõäýý àíõíû çîðüñîíîî á¿¿ ìàðò.
  1. Õóâèéí àìüäðàëûí ãîë ÷èã çàìàà ñîíãî. Íýã ë ç¿éëèéã ãîë íî¸í íóðóó áîëãî. Þì þìûã çýðýã àìæóóëäàã õ¿í õîâîð. Þóã äýýäëýõýý çàëóóãààñàà ñîíãîæ àâ. Îëîí þìíû àðààñ õººöºëääºã õ¿í þó ÷ ¿ã¿é õîîñîí õîöîðäîã.
  1. Õàìòðàí àæèëëàõ õ¿íýý çºâ ñîíãî. ×àìàéã ººä òàòàõ õ¿í áàéâàë íºõºðëº. Èíýýñýí á¿õýí íºõºð áèø, óóðëàñàí çýìýëñýí áîëãîí äàéñàí áèø ãýäãèéã ñàíà.
  1. Òºëºâëºãººòºé àæèëëà. Ìàðãààø þó õèéõýý óðä ¿äýø íü áè÷èæ òýìäýãëý. Óäààí îëîí æèë õèéõ àæèëàà ÷ òºëºâëºæ áýëä.
  1. ¯å ¿å ¿ã¿é ãýæ çîðèãòîé õýëæ ñóð. Èíãýõ íü ýâã¿é, õ¿íä õýö¿¿ áàéâ÷ á¿õ þìàíä äóóëãàâàðòàé óðñãàëààð ÿâäàã õ¿í ººäºëñºí íü õîâîð.
  1. ªºðèé㺺 á¿¿ ãîë. Õóâèéíõàà øèëäýã ÷àíàðûã óëàì á¿ð ç¿ëãýí ºí㺠îðóóë, ìóó çóðøëààñàà áàãà áàãààð ñàë. Äàðãûíõàà àíõààðëûã ÿàæ òàòàõ âý, þóãààð áàÿðëóóëàõ âý ãýæ áîä. Áàñ äóòàãäëàà øóäàðãààð õ¿ëýý. ªºðèé㺺 çýìëýæ ñóð. Áèåý õóóðäàã õ¿í á¿òýëòýé ÿâñàí íü öººí.
  1. ªäðèéí àëü öàãò õàìãèéí ñàéí àæèëëàæ ÷àääàãàà ìýäýæ àâ. ×èíãýýä òýð ìº÷èéã õîîëëîõ, óòñààð äýìèé ÿðèõ,чатлах ìýòýä á¿¿ çîðèóë. Õèéõ þìàà ò¿ð¿¿ëýí áàéðüæ àâ. Èõ õ¿÷ óõààí øààðäñàí àæëûã áèå ñóëàðñàí ¿åä õèéæ áàé. Öàãàà þóí äýýð àëääàãàà àæèãëàæ äàõèí äàâòàõã¿éã õè÷ýý. Áîäîõ ñàíàõ, àìðàõ, àìðàãëàõ ÿíàãëàõ öàãàà ÷ çîõèöóóë.
  1. Õèéõ ãýæ áóé ç¿éë ¿íýõýýð ÷óõàë ýñýõèéã ººðººñºº ø¿¿æ òóíãàà.
  1. Öóõàëäàæ áà÷èìäàõã¿é áàéõ хэрэгтэй. Àæëààñ, õàìò îëíîîñ, äàðãààñ áîëîâ óó ãýäãèéã òîãòîî.
  2. ßäàð÷ àæëàà àìæèõã¿é áîë õîéø òàâèàä èéì ë áàéäàã áàéæ ãýýä çºíä íü îðõè. Ñàíàà çîâîõ õýðýãã¿é.
  1. ¯å ¿å õºäëºõ, áîñîõ ñóóõ, ÿâãàí àëõàõûã õîñëóóë. ¯íýõýýð þì á¿òýýå ãýâýë áèåý ýð¿¿ë àâ÷ ÿâàõ õýðýãòýé. Áèå ñýòãýë 2 àäèëõàí ñàðóóë áàéõ íü ÷óõàë.
  1. Ñàéí ñàéõíûã ìºðººä. Óðóó ãóòðàíãóé ¿çýë ñàéí þìàíä õ¿ðýõã¿é. ¯¿íýýñ ÷ èõ þì õèéæ ÷àäíà áè ãýæ ººðèé㺺 çîðèãæóóë.
  1. Ç¿ðõ àëäàëã¿é õèéõ þìàà áàðüæ àâ. Àæëàà õààíààñ íü þóã ãîëëîæ á¿òýýõýý áîä ñýòãý. Äàðàà íü ÿìàð àðãààð õèéõýý òóíãàà. Õ¿íòýé ýëáýõ áîë ò¿¿íòýéãýý çºâëº. Á¿òýõ ýñýõèéã òîîöîîë, ¿ð ä¿íãèé íü õÿíàæ øàëãà.
  1. ¯¿ðãýý õóâèàðëàæ àâ. Äàðãà ÷ áàéñàí, äààìàë ÷ áàéñàí õóâèéí õàðèóöëàãàà óõàìñàðëà. Áóñäûíхаа óõààí ÷àäàë ÷àäâàðûã хамтын çîðèëãîäîî àøèãëà. Хувийн зохион байгуулалтаа чангатага.
  1. Áóñäûã óðàìøóóëæ òàíèë íºõºð, анд найз ¿ð õ¿¿õýä, ýõíýð þì óó íºõ𺺠àøèãòàé þìàíä çîðèãæóóëæ ÿòãà.
  1. Õîéø íü á¿¿ òàâü. Áóðóó ÷ ãýñýí á¿òýýõ ãýýä îðîëä. Õèéõ ãýæ äóðëàñàí àæëàà íýí äàðóé õèé.
  1. Áóñäûí ¿ãèéã íóõàöòàé ñîíñ. Õ¿íèé õýëñýíýýñ õýðýãòýéã íü àâààä, õýðýãã¿é þìûã íü ãýý. Õ¿íèé ÿðèàã á¿¿ òàñëà. Àíõààðàëòàé ñîíñ, ÷àãíà.
  1. ßìàð áýðõøýýë òºâºã ó÷èðõûã óðüä÷èëàí ìýä. Èíãýâýë öàã õóãàöàà õ¿÷ õýìíýíý. Çîðüñîíäîî õ¿ðõýä ÷ õÿëáàð.
  1. Ìýäðýõ¿é, çºí ñîâèíäîî èòãýæ ñóð. Äàí óõààíààð á¿ãäèéã äèéëýõã¿é, õààÿà õèé ìºðººä óðàí ñýòãýìæýý õºãæ¿¿ë.
  1. Äàðóó áàé. Àëäààãàà õ¿ëýýõýä ñààä áîëäîã áàðäàì çàí, õóë÷ãàð ÿâäàë õ¿íèéã ººäòºé áîëãîñîí óäààã¿é. Õ¿íèé çºâëºñºí ø¿¿ìæèëñýíèéã õ¿ëýýæ àâáàë àìæèëò îëîõûí íýã áàòàëãàà.
  1. Õààÿà õèéæ áàéãàà þìàà õýö¿¿ ãýäãèéã áóñäàä îéëãóóë. Õ¿íýýñ ¿ã äóóëàõ ñàéõàí.
  1. Áóñäûã ìàãòàæ ººðèé㺺 ìàãòóóëàõ þó íü ìóó áàéõ áèëýý. Óðàì çîðèã îðäîã áóñóó.
  1. ªºðòºº èõ ¿¿ðýã à÷ààëàë àâ÷ ñóð. Òýãâýë èõ þì á¿òíý, á¿òýýíý. Áèåý òàéâàí áàéëãà. Áóñàä ÷èíü öºìººðºº îâîëçîæ áàéõàä чи áèåý áàðüæ çîðüñíîî áèåë¿¿ëýõèéã õè÷ýý.

Компанийн дархлаажилт гэж юу вэ.

“Аливаа баг бүрэлдэхүүн санаа нийлж, нэг нэгнээ мэдрэхээс бат бэхийн, дархлаажилтын асуудал ямагт яригддаг”

Tuesday, February 6, 2007

Компаний ажилтан бүрдээ ЗААВАЛ ЭРХЭМЛҮҮЛЭХ 7 зүйл.

Угаас хүнд байвал зохилтой эрхэм зан, чанарууд дээр л үндсэлсэн Японы, Байгууллагын менежментийн нэгэн хэсэг нь дор дурдсан 7 зүйлээс эхлэнэ.

1. Бие биенийгээ vл хvчирхийлэх.

Юу ч болж, бусад чинь яаж ч асаж байсан чи тайван байх хэрэгтэй. Нэг үгээр хэлбэл өөрт хүсээгүй зүйлээ Хүнд бүү хийж бай. Тэр нь хүчирхийлэл хүчирхийллийг өдөөдөг гэсэн зарчимтай агаар нэгэн зүйл юм. Байгууллагын дотор огтоос хүйтэн уур амьсгал орох нүх сүв бүү үлдээ.

2. Хөгжөөн наргиантай байх

Хүн инээж байхдаа муу зүйл огт боддоггүй юм. Чин сэтгэлээсээ инээж буй хүн хэзээ ч үргэлжлүүлэн буруу зөрүү зүйл бодож чаддаггүй нь судалгаагаар аль эрт тогтоогдчихсон хэрэг. Хөгжөөн наргиантай байлаа гээд муу зүйл юу байх вэ. Ер нь ачаалалтай ажлын дундуур хэсэгхэн боловч хөгжилдөж наргих нь асар их тайвширал, амралт болдог юм шиг санагддаг юм.Цагаа олсон инээд хүнд эм болдог юм. Инээд нь сэтгэлийн ханыг нурааж, мөсийг хайлуулах ч шидтэй байдаг.

3. Харилцан хvндэтгэлтэй байх

Энэ бол маш чухал. Хүнийг хүндэтгэж байж өөрийгөө хүндлүүлэхийн талаар яриад ч яах вэ. Нэг нэгнээ өчүүхэн ч хүндлэхгүй байгаа хамт олон үр бүтээлтэй байх нь огт үгүй. Нэгнийхээ өмнөөс гар далайж, өш зангидах аваас гарцаагүй тэд мөхлийн зүг яваагаас өөрцгүй. Нэг гараараа нөгөө гараа барьж сурсан нь л чамд өлзийтэй. Альваа бизнесийн байгууллага төдийгүй найз нөхдийн хүрээнд ч бас энэ зарчим нэгэн адил үйлчилнээ. Компани дотор ч гэсэн зэрэг дэв, ах захын ялгааг огтоос алдагдуулж үл болно. Эс чадваас эвдрэлийн үүдийг нээж байнаа гэсэн үг. Нэгнээ харилцан хүндэтгэхгүй байгаа бол нэгнийхээ хэлснийг хүлээн зөвшөөрч, хамтран ажиллана гэж бодох ч хэрэггүй.Тиймээс анхнаасаа байгууллага дотроо ах зах, зэрэг дэвийн холбогдлыг сайтар төлөвшүүл. Цаашид шинээр орж ирж буй ажилтан бүр тэр л зарчмыг дагаж мөрддөг. Тэр л хуулинд захирагддаг байх ёстой.

4. Нэг нэгэндээ сайхан сэтгэлээр хандах

Сайхан сэтгэлийн үзүүрт шар тос байдгаа гэдэг. Анддаа муу зүйл саналаа гээд чамд хожих зүйл хэр их байна гэж. Энэрэн нэгүүлсэх, хайрлан халамжлах гэдэг огтоос буруу зүйл биш. Би энд Д.Карнегийн зарчмыг тулгах гээд байгаа зүйл огтоос байхгүйг уншигч авхай та анхаараарай. Угтаан бол би АнтиКарнеги. Гэлээ гэхдээ бас зөв зүйлд муйхраар зүтгээд байдаг хүнч бас биш. Ер нь нэгэндээ муу санаад, хардаж сэрдээд суугаад байгаа хүмүүсийн дунд үл үзэгдэгч хана санаанд оромгүй хурдаар босдог юм. Нэг нь нэгнийхээ төлөө, Нэг нь нийтийнхээ төлөө, Нийт нь нэгнийхээ төлөө байдаг тийм л баг амжилтын тэргүүлэгчид байж чаддаг юм билээ. Магадгүй хэн нэгэн чамд муу зүйл хийлээ ч гэсэн чи заавал тэр хэмжээнд нь эргүүлэн муу санах ашиггүй. Харин өшөөгөө авъя л гэж бодож байгаа бол зөвөөр, сайнаар ав. Байгууллагын дотор нэг нэгэндээ хөндий хүйтэн харьцаж байгаа байдал ажиглагдаж байвал тэрийг нэн даруй таслан зогсоох талаар өөрөөс шалтгаалах бүхнээ хийх ёстой. Хэрхэн гэдгийг хэлхэд хэцүү. Ухаалаг менежер бол өөрөө хэрхэн гарах арга замыг эрэлхийлээд олчихно.

5. Нэг нэгэндээ vнэнч, шударга байх

Хамгийн сайхан зүйл бол нэг нэгэндээ үнэнч, нэг нэгэндээ шударга ханддаг байх явдал юм. Ямар ч үед нэгнээсээ уравдаггүй, нэгнээ худалддаггүй мужик байхыг хичээ. Мужик мужикаараа төрдөг гэдэг, мужик төрөөгүй ч гэсэн мужик байж сурах хэрэгтэй. Яаж гэж үү??? Өөрөө бодож ол. Байнга халуун будаа иднэ гэж юу байх вэ. Эр хүн эр хүнээрээ үлдэж чадах л хамгийн нандин чанар. Үүнийг тэр бумаар ч үнэлэхэд багадана. "Жинхэнэ нөхөрлөл хий атаархалыг мэддэггүй, Жинхэнэ хайр худал сээтгэнэхийг тэвчдэггүй" гэсэн Ларошфуко-гийн хэлсэн үг Их сургуулийн маань нэг хананд өлгөөтөй байдагсан...Нэг нэгнийхээ өмнө худал дүр эсгэдэггүй, нэгнийхээ алдаа дутагдлыг өөрөөс нь нууж хаадаггүй, хазайсан талаас нь нөхрөө түшээд авдаг, ханарсан үед нь өргөөд босгодог. Эрэг нурж, итгэл алдарсан ч эргээд нөхөддөө үнэнч байна гэдэг жинхэнэ эр хүний нэр төрийн хэрэг ээ.

6. Бие биенээ сонсож, буулт хийж чаддаг байх

Хүнээс үг дуулах сайхаан. Альваа хэрүүл тэмцэлд ялагч гэж байдаггүй. Асуудлыг өргөн далайцтайгаар харж, нэгнийхээ үгийг гүйцэд сонсож, харилцан буулт хийж, асуудлаа хамтын хүчээр шийдэж чаддаг баг бүхнийг давж чаддаг. Зарим үед үнэн үг үнэхээр хатуу байдаг. Харин үнэн үг сэтгэлд хатуу ч явдалд тустай байдаг юм билээ. Хүнд үг хэлэхдээ ч гэсэн бас бодож л байх хэрэгтэй. Мэсний шарх илаарших боловч Үгийн шарх үл илаарших үе байдаг юм шүү. Ер нь нэгэндээ буулт хийлээ гээд чи буруудаад байх нь хайшаа ч юм. Гэхдээ үргэлж юм бүр дээр бууж өгөөд бай гэсэн үг биш юм шүү. Гагцхүү гарцаагүй зүйл дээр буулт хийж галыг намжаасан нь дээр байдаг. Харин дараа нь жинхэнэ ярих зүйлээ ярилцаж, бурууг нь харж, буртгийг нь угаах хэрэгтэй. Ухаантай хүн гурав сонсож нэг ярьдаг. Хашир хүн долоо хэмжиж нэг огтолдог.

Ингээд эцэст нь...

7. Бие биендээ халамж тавих

Сэтгэлээрээ нэг нэгнээ халамжилдаг байвал багийн уур амьсгал тогтуун, энгийн, эрүүл байж чадна. Нэг нэгнээ гэсэн сэтгэл л байх хэрэгтэй дэ...


Дээрх зарчмуудыг би өөрийн хэмжээндээ нэвтрүүлэх гэж их хичээж байгаа. Та ч гэсэн оролдоод үзээрэй. Ямар ч байсан алдахгүй.

Миний хувьдаа хийсэн дүгнэлтээр бол дээрх 7 зарчим нь явж явж нэг л зүйлд очиж зангидагдаж байдаг. Тэр нь хувь хүний УХАМСАР.

Өвөг эцэг минь аавд сургаж, Аав минь надад уламжилан сургасан нэг зүйл нь: "Хүн мөнгөөр дутаж болно, түүнийг аргалж болдог. Харин хүн ухаанаар дутах хэцүү. Тэрийг яаж ч хичээгээд аргалж болдоггүй юм, Хамгийн гутамшигтай юм бол ухаан дутах" гэж билээ. Тэгэхлээр яван явсаар УХААН, УХАМСАР гэдэг зүйл л хамгийн эцсийн цэг болж таарч байна. Эцэст нь хэлхэд голобус-даа ухамсаргүй л хүн бол ухамсаргүй л хүн байдаг...Илжигний чихэнд алт ч хийсэн сэгсэрч, ус ч хийсэн сэгсэрч байдгаас хойш...хэ хэ хэ...

Tuesday, January 16, 2007

Монгол Араншин

Өчигдөр оройхон ажил дээрээ сууж байтал гаднаас нэгэн танил маань ороод ирлээ. Гаднаас нь хархад бие жижиг, нүд бүлтгэр доожоогүй харагдах болов ч энэ эр оготны нүхээр ороод гараад ирсэн ч чадахаар хөдөлгөөнтэй, сэргэлэн эр билээ. Хэсэгхэн хугацаанд цайлж суух хоорондоо ажил төрлийн сонин сайхнаа хуучиллаа. Ажиглаад байхад мань хүн тун лавлаа. Яг л "Лавлаа Даш" гэдэг шиг. Түүний яриаг сонсож суух зуур надад нэгэн явган шог санаанд бууж, түүнийг бодон дотроо жуумалзаж суув.

Нилээд дээхнэ үед хаа нэгтэйгээс олж уншиж байсан юм. Онигоо маягийн л үлгэр юм даа. Сонин байх болов уу гээд та нарт ярьж өгье.

Эрлэг Номун хаан жилийн эцэсийн тайлан балансаа гаргаж дуустал яах аргагүй 3 сүнс дутаад байж гэнэ. Гайхширалд ороод бүхий л данс тооцоогоо эхнээс нь тулгатал яахын аргагүй 3 сүнс дутаж гэнэ дээ. Тэгэхлээр нь элч нараа дуудаж лүндэн буулгажээ.
- Он гархаас өмнө, өнөө шөнийн дотор явж 3 сүнс олж ир. Эс бөгөөс өөрсдөө оронд нь явна гэж мэдээрэй гэж гэнэ.
Мэдээж хэрэг Эрлэгийн тушаал болхоор элч нар нь ч гэсэн дэлхий уруу сүнсний эрэлд мордсон юм байх.

- Дэлхий дээр ирээд маш гүнзгий нүх ухан, ёроолд нь хурц үзүүртэй жаднууд шивээлэн зоогоод, нүхнийхээ амсар дээр, хүн ирхийг хүлээн сууцгаажээ.
Гэтэл төд удалгүй 1 Орос ирж явна гэнэ.
Эрлэгийн элч:
- Хээе Иван, Сайн уу? Амьдрал тавлаг биздээ. Хөөш хөгшөөн энэ нүхэнд овоо их водка байна. Хэдүүл хувааж ууя гэж гэнэ. Иван ч олон таван үггүй нүхрүү үсрээд орчихож. Ингээд эхний сүнс бэлэн болов. Дахиад жаахан хүлээж суутал нэг Хятад ирж явна гэнээ. Эрлэгийн элч мөн л сурсан зангаараа:
- Хай Жунгаа, Амьдрал сайхаа ва. Эно дороо ихээ сайхаа арахи байва. Хай ий чи бид, мануус хувааж ууваа. Ямарва гэж гэнэ.
- Хужаа хариуд нь: Хай сай найжаа гэдэс дотор муу ваа. Арахи уухгүй ла. Би ингээд явба гэж санаа гаргаж гэнэ
- Ээе, тэгвэл байчихаа, харин ийшээ орвол ихээ алт өгваа гэж гэнэ. Хужаа ч жаахан эргэлзэж, Тэгвэл чи эхлээд орва гэж гэнэ.
- Эрлэгийн элч аргаа өөрчлөөд, тэгвэл энд гоё хүүхэн байнаа. Чи эхлээд орваа гэж гэнэ. Мань хужаа ч бууж өгсөнгүй
- Хай, би эхнэртэй ва. харин чи орваа гэж дэ. Эрлэгийн элч хариуд нь :
- За за худлаа хэлсийн, үнэндээ бол энд яг чам шиг нэг хятад уначихаад гарч чадахгүй зовж байгаа юм, чамайг туслах болов уу гэж бодоод хэлсэн юм гэжээ.
Ингэж хэлэнгүүт нөгөө хятад ч олон юм бодолгүй:
- Хай тэгвэл би тусалваа гээд нүхрүү үсэрч ээ. Ингээд хоёр дахь сүнс бэлэн болов.
Гурав дахь хүнийг хүлээгээд сууж байтал нэг Монгол ирж явна гэнээ. Эрлэгийн элч ч түүнтэй уулзангуутаа:
- Сайн уу хөгшөөн, амьдрал тавлаг уу. Найзаа энэ нүхэнд овоо их архи байна, хэдүүл хувааж ууя гэж гэнэ. Хариуд нь Монгол:
- Юу,,, чамайг таних ч үгүй юм байна. Миний сайн муу чамд ямар хамаатай юм вэ. Юун архи, би зөвхөн виски л уудаг. гээд халгаадаггүй гэнэ. Тэгэхлээр нь
- Энэ нүхэнд үнэн тасархай хүүхэн байнаа. Хоёул орж жаргая гэж. Хариуд нь
- Ямар л олигтой юм байв гэж. Тэгэж өвчин аваад яах вэ. Орохгүй ээ гэж гэнэ.
- Эрлэгийн элч аргаа барж, энэ нүхэнд нэг Монгол уначихсан юм аа, чи орж авраач гэж гэнэ. гэтэл хариуд нь
- Нэг Монгол унаа л биз, үхээ л биз, Тэрний араас би ордог хэн юм гээд халгаасангүй. Хөөрхий элч хамаг аргаан барж:
- Энд алт байна, хүүхэн байна, мөнгө байна, машин байна гээд ч тусыг эс олов. Үгүй ээ чи ядаж эх орныхоо төлөө үсэрчихэлдээ гэтэл
- Хээцссссссссссс, Төрийн төлөө оготно боож үхнэ гэж. Би ч яамай юу да гээд огт халгаадагүй гэнэ.
- Сүүлд нь Эрлэгийн элч арга тасарсан янзтай, зө зө уул нь энэ нүхэнд лаг сонин юм байсын одоо яая гэх вэ дэ гэтэл Монгол нүд нь сэргэж:
- Хөөх тийм үү, чи аль эрт хэлчихгүй, Хоо Юу байгаа юм болоо гээд өөрөө үсэрчихсэн юм гэнэ лээ. Монгол хүний энэ сониуч зан уу.

Жаахан нуршисан байж болох юм. Ийм л үлгэр байсан юм даа. Дүгнэлтийг нь та өөрөө хийгээрэй.